(μετάφραση από ΕΘΝΟΣ)
ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ 2011
FAZ: Στο τέλος εντελώς μόνος ο Παπανδρέου
«Στο τέλος, τελείως μόνος» είναι ο τίτλος ολοσέλιδου άρθρου που δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα «Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουγκ» (Frankfurter Allgemeine Zeitung) και αναφέρεται στον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου και στα γεγονότα που οδήγησαν στην παραίτησή του, το 2011. Στο άρθρο περιλαμβάνονται δηλώσεις του κ. Παπανδρέου, ενώ περιγράφονται τα γεγονότα των Κανών και ο ρόλος των εμπλεκόμενων εντός και εκτός Ελλάδας.
«Ως πρωθυπουργός της Ελλάδας, ο Γιώργος Παπανδρέου, βρισκόταν επί δύο χρόνια στο κέντρο της ευρωκρίσης. Ένα δημοψήφισμα επρόκειτο να ξεκαθαρίσει την περαιτέρω πορεία- και έφερε την πτώση του» αναφέρει ο συντάκτης και ξεκινά την αφήγηση από τη συμφωνία για το δεύτερο πακέτο στήριξης και το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, για να περιγράψει ως «χάος» την κατάσταση στην παρέλαση της Θεσσαλονίκης, τον Οκτώβριο του 2011 και να επισημάνει ότι αντίστοιχη ήταν η κατάσταση σε όλη την Ελλάδα, όπου δέχθηκαν επιθέσεις μέλη του ΠΑΣΟΚ, με τους τότε ηγέτες της αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά και Αλέξη Τσίπρα να στηρίζουν τις διαδηλώσεις.
«Το μήνυμα των διαμαρτυρόμενων είναι ξεκάθαρο» αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ: «Σταματήστε την καταστροφή της κοινωνίας μας, σταματήστε την πτώση της χώρας μας, ας αγωνιστούμε για την αξιοπρέπειά μας». «Ο κ. Σαμαράς, σήμερα πρωθυπουργός, καταδικάζει την παρεμπόδιση της παρέλασης ως το λάθος μέσο αντίστασης εναντίον μιας "αξιοκαταφρόνητης κυβέρνησης", δείχνει όμως κατανόηση. Οι "κοινωνικές εκρήξεις" προκλήθηκαν από την "καταστροφική κυβέρνηση" του ΠΑΣΟΚ. Όλοι οι επικεφαλής της αντιπολίτευσης λένε ότι το Μνημόνιο είναι προδοσία» επισημαίνει ο συντάκτης.
«Ήταν μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποκαλούσαν το Μνημόνιο, καταστροφικό και εμένα, προδότη. Προσθέστε σε αυτό έναν μεγάλο φόβο μεταξύ των ολιγαρχών της χώρας, διότι το τραπεζικό σύστημα επρόκειτο να τεθεί, λόγω της ανακεφαλαιοποίησης, υπό αυστηρότερη επιτήρηση. Είχα όλους εναντίον μου. Ακόμη και στο κόμμα μου, το οποίο αναγκάστηκε να σηκώσει όλο το βάρος εντελώς μόνο του, βρισκόμουν ενώπιον μιας πολύ δύσκολης κατάστασης» αναφέρει ο κ. Παπανδρέου, μιλώντας στην εφημερίδα.
«Οι αντίπαλοί του (σσ: του κ. Παπανδρέου) ήταν τα άλλα κόμματα, τα συνδικάτα, οι δημόσιοι υπάλληλοι και βουλευτές του κόμματός του, οι οποίοι δεν τολμούσαν πλέον να βγουν στον δρόμο στις εκλογικές τους περιφέρειες και δεν ήθελαν πια να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις. Επιπλέον, υπήρξε πίεση από το εξωτερικό. Η τρόικα και οι αρχηγοί των κυβερνήσεων της ευρωζώνης γίνονταν ανυπόμονοι, διότι οι επιτυχίες στην Ελλάδα έμεναν πίσω. Η Αθήνα υποσχόταν, αλλά δεν υλοποιούσε, έλεγαν» σημειώνει ο συντάκτης και αναφέρεται στις αγορές, ως τον μεγαλύτερο αντίπαλο του κ. Παπανδρέου. «Ο κ. Παπανδρέου δεν καταλάβαινε πολλά από τις αγορές. Ως υπουργός Εξωτερικών, ήταν στη δεκαετία του '90 ο αρχιτέκτονας της ελληνοτουρκικής πολιτικής κατευνασμού, είχε ασχοληθεί με τα Βαλκάνια και είχε διαμορφώσει τις σχέσεις της Αθήνας με τον αραβικό κόσμο. Σπρεντς, κρατικά ομόλογα και αξιολογήσεις δεν ήταν ο τομέας εξειδίκευσής του. Για τον ίδιο, η οικονομία υπήρχε για να χρηματοδοτεί λογική εξωτερική πολιτική, αλλά τον Οκτώβριο του 2011, ο Γιώργος Παπανδρέου στεκόταν μόνος στη μια γωνία του ρινγκ και στην άλλη γωνία στέκονταν τρομακτικές και παντοδύναμες οι αγορές. Ο Παπανδρέου έπρεπε να τις αντιμετωπίσει, αλλά στην ίδια του τη χώρα τον κρατούσαν και από τα δυο χέρια. "Είχα αντιληφθεί ότι δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε έτσι. Ως διέξοδο είχα δύο δυνατότητες- έναν συνασπισμό ή ένα δημοψήφισμα" τονίζει ο πρώην πρωθυπουργός» για να αναφέρει ο δημοσιογράφος ότι ήδη, τον Ιούνιο του 2012 (σσ: πιθανότατα εννοείται το 2011), ο κ. Παπανδρέου είχε καταβάλει προσπάθεια «να μοιράσει το βάρος της πολιτικής μεταρρυθμίσεων στους ώμους ενός μεγάλου συνασπισμού και είχε αποτύχει παταγωδώς. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Σαμαράς αρνείται και τον κοροϊδεύει δημοσίως. Ο κ. Σαμαράς δεν ήθελε ούτε να ακούσει για μοιρασμένη ευθύνη. Ήθελε νέες εκλογές ώστε να κυβερνήσει μόνος του» σημειώνεται στο δημοσίευμα. «Νέες εκλογές θα ήταν όμως καταστροφικές για την Ελλάδα και στο τέλος η Βουλή κατά πάσα πιθανότητα θα ήταν μπλοκαρισμένη» λέει ο κ. Παπανδρέου και ο συντάκτης επισημαίνει ότι «το διακύβευμα για την Ελλάδα ήταν πολύ πιο σημαντικό από το ποιο κόμμα θα κυβερνούσε στην Αθήνα και ποιο θα ήταν το όνομα του πρωθυπουργού- ήταν η συμμετοχή της χώρας στην ευρωζώνη και στην ΕΕ, αλλά αυτό δεν ήταν ακόμη σαφές για πολλούς Έλληνες, άρα ο πρωθυπουργός τους αποφάσισε να τους το κάνει κατανοητό με ριζοσπαστικό τρόπο».
Στις 31 Οκτωβρίου του 2011, ο Γιώργος Παπανδρέου «έβαλε έναν εκρηκτικό μηχανισμό με ρολόι στα θεμέλια της νομισματικής ένωσης» γράφει η FAZ και αναφέρεται στην ανακοίνωση του δημοψηφίσματος. «Ο υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος του Γιώργου Παπανδρέου συμφωνεί με τον αρχηγό του: "Η Ελλάδα ζει ένα δράμα από το οποίο πρέπει να λυτρωθεί, με το να ζητηθεί από τον λαό να εκφράσει τη βούλησή του". Ούτε εξήντα ώρες αργότερα, ο κ. Βενιζέλος θα εκφραστεί ως επικεφαλής μιας κομματικής εξέγερσης εναντίον του δημοψηφίσματος και θα ρίξει τον κ. Παπανδρέου» συνεχίζει ο συντάκτης.
Δύο ώρες μετά την ανακοίνωση της είδησης, οι αγορές βρίσκονται σε καθοδική πορεία και στα χρηματιστήρια της Ευρώπης σημειώνονται απώλειες 5%, αναφέρει το δημοσίευμα. «Έλεγαν ότι ο Παπανδρέου πήγε τις τιμές στο μείον. Η Άγγελα Μέρκελ και ιδιαίτερα ο Νικολά Σαρκοζί, αυτό επιβεβαιώνεται αργότερα από το περιβάλλον τους, είναι έξαλλοι όταν ακούνε για την απόφαση του Παπανδρέου» σημειώνεται.
«Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένας συνετός άνθρωπος. Όταν διηγείται τις δραματικές ώρες αυτών των ημερών, δεν νιώθεις ότι το ευρώ και η παγκόσμια οικονομία βρίσκονταν τότε στο χείλος του γκρεμού, ακόμη και όταν λέει: "Το θέμα ήταν να ξεκαθαρίσω προς τους συμπατριώτες μου τη σοβαρότητα της κατάστασης. Είπα στους Έλληνες, ή στηρίζουμε αυτήν τη συμφωνία με τους εταίρους μας, η οποία προβλέπει ένα κούρεμα χρέους και θα μας βοηθήσει να παραμείνουμε στο ευρώ, ή θα το απορρίψουμε αυτό και πορευόμαστε προς ένα επισφαλές μέλλον, πιθανώς εκτός ευρωζώνης". Ήταν εύκολο για λαϊκιστές της αντιπολίτευσης και ΜΜΕ να καταδικάσουν την πολιτική του, αυτό προφανώς δεν κόστιζε. "Ήθελα να τους αναγκάσω να πάρουν θέση". Ήταν σίγουρος ότι το 90% των ελληνικών ΜΜΕ θα είχε στηρίξει στο θέμα του δημοψηφίσματος την παραμονή στην ευρωζώνη, λέει ο κ. Παπανδρέου. Αυτό θα έφερνε την αντιπολίτευση σε δύσκολη θέση. "Θα μπορούσε ο κ. Σαμαράς να στηρίξει ένα "όχι"; Θα μπορούσε πραγματικά να απευθυνθεί στην κοινή γνώμη και να καλέσει τον κόσμο να ψηφίσει "όχι"; Τι θα έλεγε ο Αλέξης Τσίπρας; Μπορεί να ζητούσε ένα "όχι"- αλλά με αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα έχανε"» μεταφέρει ο συντάκτης.
«Ήσασταν σε αυτή την κατάσταση απολύτως σίγουρος ότι θα μπορούσατε να κερδίσετε το δημοψήφισμα, κύριε Παπανδρέου;» ρωτά ο συντάκτης. «Ήμουν σίγουρος ότι δεν μπορούσα να εφαρμόσω το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων χωρίς να αναλάβω το ρίσκο να αφήσω τους Έλληνες να ψηφίσουν γι αυτό. Οι Έλληνες δεν είναι ανόητοι - θα ζύγιζαν ακριβώς τα συμφέροντά τους. Οι βουλευτικές εκλογές το 2012 επιβεβαίωσαν ότι ήθελαν κατά πλειοψηφία μια παραμονή στην ευρωζώνη» απαντά ο πρώην πρωθυπουργός, για να σχολιάσει ο συντάκτης ότι, στις αρχές του 2011, η κρίση είχε γίνει τόσο περίπλοκη, ώστε κανένας πολιτικός ή οικονομολόγος δεν μπορούσε να πει με βεβαιότητα ποια απόφαση θα είχε ποιες συνέπειες.
Σε ό,τι αφορά τη Σύνοδο Κορυφής των G-20 στις Κάνες, η εφημερίδα αναφέρει ότι, κατά τη συνέντευξη Τύπου, οι ηγέτες επιβεβαιώνουν ότι είναι απολύτως θεμιτό να γίνει δημοψήφισμα στην Ελλάδα, αλλά όχι για να «νερωθούν» οι όροι του πακέτου βοήθειας. «Το ερώτημα είναι άλλο: θέλει η Ελλάδα να παραμείνει στην ευρωζώνη ή όχι; Θα κάνουμε το παν, ώστε αυτό να είναι εφικτό. Αλλά ο ελληνικός λαός πρέπει να δώσει την απάντηση σε αυτό το ερώτημα» δήλωσε ο κ. Σαρκοζί και πρόσθεσε ότι, αν οι Έλληνες ψήφιζαν εναντίον του πακέτου διάσωσης, τότε «ούτε η Ευρώπη ούτε το ΔΝΤ θα μπορούσαν να δώσουν έστω και ένα σεντ».
Η κ. Μέρκελ μιλάει στις Κάνες για μια «εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση» και προειδοποιεί: «Το ελληνικό δημοψήφισμα δεν αφορά στην ουσία κάτι άλλο από το ερώτημα: θέλει η Ελλάδα να παραμείνει στην ευρωζώνη; Ναι ή όχι;». Ο ελληνικός λαός βεβαίως είναι ελεύθερος στην απόφασή του, προσθέτει ο κ. Σαρκοζί και η κ. Μέρκελ λέει: «Ο καθένας πρέπει σε μια δύσκολη κατάσταση να αποφασίσει μόνος».
Ο κ. Σαρκοζί «προφανώς δεν ήταν ευτυχής εκείνη την ημέρα. Ο καθένας έχει τον χαρακτήρα και το στιλ του. Η κ. Μέρκελ έχει ένα πολύ συγκρατημένο στιλ. Όταν μιλάει ο κ. Σαρκοζί, υπάρχει πάντα κάτι αγωνιστικό. Και βεβαίως είχαμε μια πολύ δύσκολη συζήτηση. Ο κ. Σαρκοζί ήταν πολύ αρνητικός στην ιδέα μου για δημοψήφισμα» αναφέρει ο κ. Παπανδρέου και ο συντάκτης τονίζει ότι, όταν Μέρκελ και Σαρκοζί δίνουν συνέντευξη Τύπου, «στα παρασκήνια προετοιμάζεται ήδη η πτώση του Παπανδρέου» για να προσθέσει: «Αναφέρεται ότι ο αναπληρωτής του κ. Παπανδρέου, Βενιζέλος έλαβε από τον πρόεδρο της Κομισιόν Μπαρόζο, ήδη στις Κάνες, κάλυψη. Λίγο πριν από τις 6 πμ, προσγειώνεται το κυβερνητικό αεροσκάφος στην Αθήνα. Ο κ. Παπανδρέου πηγαίνει σπίτι. Εδώ και μέρες δεν έχει κοιμηθεί σχεδόν καθόλου. Ο κ. Βενιζέλος, ενώπιον του Τύπου. Στις 6.54, ενώ ο κ. Παπανδρέου ακόμη κοιμάται, έρχεται η πρώτη είδηση στα πρακτορεία: Η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη είναι μια ιστορική κατάκτηση, η οποία δεν πρέπει να τεθεί σε αμφισβήτηση μέσω ενός δημοψηφίσματος, είπε ο κ. Βενιζέλος. Αυτή η φράση είναι το μαχαίρι, το οποίο ο Βενιζέλος μπήγει στην πλάτη του Παπανδρέου. Όταν κατά την διάρκεια της ημέρας, κάποιοι βουλευτές τάσσονται στην πλευρά του κ. Βενιζέλου, γίνεται σαφές: ο κ. Παπανδρέου δεν έχει πλέον την πλειοψηφία στη Βουλή, οι μέρες του ως πρωθυπουργού και αρχηγού του κόμματος είναι μετρημένες. Έξι μέρες αργότερα, παραιτείται από επικεφαλής της κυβέρνησης και αντικαθίσταται από αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Ο νέος αρχηγός του κόμματος λέγεται Ευάγγελος Βενιζέλος».
Το δημοσίευμα καταλήγει: «Ο Γιώργος Παπανδρέου τράβηξε τη λάθος κλωστή. Στην άλλη άκρη δεν κρεμόταν το μεγάλο βραβείο, αλλά το τέλος της καριέρας του. Ή μήπως ήταν απλώς η λάθος κλωστή για τον Παπανδρέου, αλλά η σωστή για την Ευρώπη, διότι μια πλειοψηφία των Ελλήνων εκείνες τις ημέρες επιτέλους κατάλαβε τη σοβαρότητα της κατάστασης; Ακόμη υπάρχουν πάρα πολλές κλωστές, για τις οποίες δεν γνωρίζει κανείς τι κρέμεται στην άλλη άκρη τους».
